BATMAN EFSANESİ VE SİNEMA

Yarasa adam efsanesi çok uzun yıllar önce çizgi roman olarak hayatımıza girdiğinde, belki de hiç kimse bu kadar büyük bir fenomene dönüşeceğini tahmin edemezdi.Evet, dünya literatüründe yığınla süper kahraman hikayesi var ancak Batman hepsinden bir adım önde oldu her zaman.Hep bir farklıydı.Baş karakterin diğer süper kahramanlar gibi olağanüstü güçlerinin olmaması,yaşananların daha karanlık ve ciddi bir dünyada geçmesi, çok derin ve ustaca tasarlanmış düşmanlarla bezenmiş olması bu hayal ürününü rahatlıkla ön plana çıkarabiliyordu.En önemli özelliği ise gerçeğe yakın,şiddet içeren,çetrefilli hikayesiyle aslında sadece çocuk ve gençlere değil, yetişkinlere de hitap etmesiydi.Hatta en çok bu yaşça büyük kesim tarafından sahipleniliyordu.Bu da Batman’in çok geniş bir kitleye ulaşmasını sağlıyordu.Yarasa adama olan ilgi her geçen gün artıyordu.Çizgi roman ve çizgi filmler kimseye yetmiyordu artık.Batman’in beyaz perdeye çıkma zamanı gelmişti.

80’lerin sonuna gelindiğinde Batman’in ilk defa sinemaya aktarılmasına karar verildi.Yönetmen koltuğuna oturması için ise bu tarz filmlerde ustalaşmış,büyük isimlerden biri seçilmişti:Tim Burton.İlk başlarda Burton’un Batman hikayesini nasıl yorumlayacağı merak ediliyordu.Kimlere rol verecek,nasıl bir dünya yaratacaktı? Bu konulara dikkat etmesi gerekiyordu.Bruce Wayne rolü için Michael Keaton’ı uygun gördü.1989 ve 1992’de çektiği iki Batman filminde de onunla çalıştı.Hikayenin geçtiği dünyaya bakıldığında ise Burton'un tasarladığı Gotham şehrinin karanlık bir atmosferi olduğu, ancak bunun dozunun tatmin edici olmadığı görülüyordu.Hikayedeki karakterler bu karanlık havadan nasiplerini alsalar da bir yanları mizah kokuyordu.Bu durum hem Batman karakterinde, hem de villainlerde hissedebiliyordu.Zıt özellikleri bir bünyede dengelemeye çalışmıştı Burton.Yönetmenin bu yorumunu çok içime sindirmesem de (karanlık taraf çok daha fazla baskın olmalıydı ki nitekim Nolan’ın dünyası böyle) ilk deneme için başarılı denebilirdi.1989’da “Batman” adıyla gösterime giren birinci filmde Batman’in baş düşmanı Joker rolünde bir efsane olan Jack Nicholson arz-ı endam ediyordu.İnanılmaz bir Joker yorumu izlediğimiz bu performans, filmi tekrar tekrar izlememizi sağlamıştı o zamanlar.1992’de ise Burton’un ikinci film olan “Batman Returns” gösterime girdi.Bu defa Micheal Keaton’un yanında Kedikadın olarak Michelle Pfeiffer,Penguen olarak Danny DeVito ve Max Shreck olarak Christopher Walken yer alıyordu.İlk film kadar olmasa da bu yapımın da ses getirdiğini söyleyebiliriz.

Her şey güzel giderken Batman destanının başına çok büyük bir talihsizlik gelecekti.Bu talihsizliğin adı bir sonraki iki Batman filmini çekecek olan yönetmen Joel Schumacher’di.Schumacher sanki Yarasaadam efsanesini ve mirasını yok etmek için bu işi almıştı.Çektiği filmler o kadar berbattı ki bu durumu anlatmak için kelimeler  yetersiz kalıyordu.Projede rol alan bir çok dünya starı oyuncu da arada kaynıyor,kariyelerine kara bir leke ekliyorlardı.İlk olarak 1995’te çektiği “Batman Forever” sayesinde bu acı gerçek yüzümüze tokat gibi çarptı.Burton tarafından yaratılan Batman dünyasının o hafif kasvetli ve karanlık havası uçup gitmiş,yerine son derece ciddiyetsiz,her yeri rengarenk,aslıyla alakası olmayan bir saçmalık gelmişti.Yaratılan karakterler katlanılmayacak kadar cıvıktı.Bu cıvıklık ve ciddiyetsizlik tüm filmin tamamını ele geçirmişti.Sanki televizyonlarda ratingin düşük olduğu saatlerde yayınlanan kalitesiz bir komedi filmi izliyorduk.Yapımda Bruce Wayne rolünü Val Kilmer oynuyordu.Bana göre filmin belki de tek elle tutulur denilebilecek yeri buydu.Kilmer, Wayne kimliğine tam oturmasa da çok sırıtmamış,idare etmişti.Diğer rollerde ise çok ünlü Hollywood yıldızları yer alıyordu.Two-Face’i Tommy Lee Jones,Riddler’ı Jim Carrey,Dr. Chase Meridian’ı ise Nicole Kidman canlandırıyordu.Hepsinin performansı başarılıydı (Nicole Kidman güzelliğiyle insanın başını döndürür bu filmde) ancak film rezalet olunca hepsi birer şaklabana dönüşmüştü.Batman Forever, büyük bir hayal kırıklığı yaratarak sinema salonlarına veda etmişti.

Herkes bundan daha kötüsü yapılabilir mi derken Schumacher onu da başardı.1997’de çekilen serinin dördüncü,yönetmenin ikinci filmi olan “Batman & Robin”, sadece Batman serisinin değil, tüm sinema tarihinin en berbat yapımlarından biri olarak kayıtlara geçti.Batman Forever’daki o cıvıklık ve renklilik bu yapımda da aynen devam ederken, üzerine başka kalitesiz unsurlar da eklenmişti.Yönetmen bu çalışmaya “ne kadar villain varsa doldurayım,bu karakterlere de ünlü oyuncularla hayat vereyim” gibi saçma sapan bir stratejiyle yaklaşınca olanlar olmuştu.Karışık pizza gibi ne olduğu belirsiz ve kalitesiz bir iş çıkmıştı ortaya.Özellikle Bruce Wayne rolünü George Clooney’e vermek başlı başına yanlıştı.Fiziksel olarak alakası yoktu bir kere.Oyuncu olarak da rolüne hiç oturmuyordu.Clooney’nin bu filmde rol alması, gelmiş geçmiş en kötü Bruce Wayne olarak hatırlanmasına neden olacaktı.Ona eşlik eden Uma Thurman,Arnold Schwarzenegger ve Alicia Silverstone gibi yıldızlar da bir önceki filmde rol alan meslektaşlarıyla aynı kaderi paylaştılar,bu rezilliğe ortak oldular.Adeta film değil işkence olan bu yapımın ardından Batman efsanesi tam anlamıyla yerin dibine girmişti.Saygınlığı kalmamış,palyaçodan farksız bir hale gelmişti.Bu büyük başarısızlık, oluşması yıllar sürmüş önemli bir imajı yerle bir etmişti.Uzun bir süre kimse Batman’in adını anmadı.Artık bu defter kapanmıştı.

Son filmlerin üzerinden yıllar geçmiş,Batman artık unutulmuştu.Unutulmasa bile, en son yaşanan felaketten sonra kimse bu adalet savunucusuna tekrar hayat vermeye cesaret edemiyordu.Tam o zamanlarda Yarasaadam’ın başına gelenleri içerlediğini düşündüğüm gerçek bir kahraman ortaya çıktı:Christopher Nolan.Büyük bir efsanenin düştüğü durumu kabullenemeyen Nolan, üzerinde uzun zamandır çalıştığı Batman Projesi’ne hayat vermek için kolları sıvadı.Üç film çekecekti.Bruce Wayne’nin nasıl Batman’e dönüştüğünden başlayarak efsaneyi tekrar hak ettiği yere taşıyacaktı.Üçlemenin ilk filmi olan ve bizi her şeyin başlangıcına götürdüğü “Batman Begins”, 2005 yılında vizyona girdi.Filmi izlediğimizde Nolan’ı ayakta alkışlamaya başlamıştık.Yaratılan dünyanın atmosferi, tam olması gerektiği gibi karanlık ve kasvetliydi.İzleyiciyi rahatsız ediyor,sarıyor ve geriyordu.Hikayenin havası bu atmosfere paralel olarak belli bir ağırlığa ve ciddiyete sahipti,cıvıklığa ve saçma esprilere yer yoktu.İşte nihayet istenen gerçekleşmişti.Batman’in hayranları böyle bir hikaye anlatımı ve atmosfer bekliyordu.Yaratılan dünyanın ve hikayenin kusursuzluğunu doğru cast seçimiyle de pekiştirmişti Nolan.Başrolde yer alan Chrtistian Bale, adeta Bruce Wayne olmak için yaratılmıştı.Şimdi veya sonra hiçbir oyuncu bu role onun kadar yakışamayacaktı.Nolan’ın casttaki nokta atışları bununla da kalmıyor,Micheal Caine ve Morgan Freeman gibi büyük ustalarla çalışarak onları bir kez daha devleştiriyordu.Batman efsanesi “Batman Başlıyor” ile gerçek anlamda yeniden başlıyordu.

3 sene sonra,2008 yılında projenin ikinci filmi “The Dark Knight” meraklı bir bekleyişin ardından beyaz perdedeki yerini aldı.İşte bu film Batman tarihinde bir çığır açtı.Adeta yer yerinden oynadı.Hiç düşmeyen temposu,muhteşem kurgusu ve olağanüstü oyunculuk performansları ile yanına bile yaklaşılamayacak bir başarı elde etti.Çok kısa sürede büyük başyapıtlar arasına girdi.IMDB top 250’de 8.9 puanla 8. sırada yerini aldı.Filmin çekimlerinin tamamlanmasından kısa bir süre sonra hayata veda eden Heath Ledger, Joker rolünde sergilediği kelimelerle anlatılması çok zor olan bir oyunculuk başarısı ile “En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Oscarı”nı kazandı.Her şeyiyle unutulmaz bir film olmuştu The Dark Knight.Christopher Nolan yerin dibine batmış bir kahramanı,oradan alıp en tepeye çıkarmayı başarmıştı.Saygı duyulmayan bir palyaçoyu,kudretli Kara Şövalye’ye dönüştürmüştü.Kaybedilen tüm imaj ve saygınlık onun sayesinde geri gelmişti.

Şimdi bizler Nolan’ın çektiği son Batman filmi, The Dark Knight Rises’ı izlemek için gün sayıyoruz.Yapım ABD’de 20 Temmuz’da,ülkemizde ise 27 Temmuz’da gösterime girecek.Özellikle benim gibi bir Batman fanatiği için efsanenin sona ereceği bu eseri beklemek hem zor, hem de üzücü.Bir daha Nolan elinden çıkacak bir Batman filmi izleyemeyecek olmak adama koyuyor.Ancak her başlangıcın bir sonu olduğu gerçeği kaçınılmaz.Seriye muhteşem bir nokta konacağı su götürmez, en azından bu içimi rahatlatıyor.

Kısaca sizlere Batman efsanesinin sinema macerasını anlatmaya çalıştım.İyi başlayıp yerin dibine giren, ancak en sonunda hak ettiği yer olan zirveye çıkan bir macera.Beğendiğinizi umuyorum.Bu aralar çok yazamasam da The Dark Knight Rises öncesi böyle bir şey karalamam gerekiyordu.İçimdeki rahatlıkla buralardan bir süreliğine ayrılıyor ve önümüzdeki ay yeniden görüşelim diyerek yazıyı noktalıyorum.