7 Kasım 2013 Perşembe

LE PASSÉ

Türkçe adı: Geçmiş
Yapım: İran, Fransa, İtalya
Gösterime girdiği sene: 2013
Türkiye’de gösterime girdiği sene: 2013
Tür: Dram, Gizem
Yönetmen: Asghar Farhadi
Senaryo: Asghar Farhadi (senaryo), Massoumeh Lahidji (hikaye)
Oyuncular: Bérénice Bejo, Ali Mosaffa, Tahar Rahim, Pauline Burlet, Elyes Aguis
Süre: 130 dk.
IMDB puanı: 7.9/10
IMDB Top 250 sırası: Yok
Metacritic puanı: 76/100
Rotten Tomatoes puanı: 94/100
Beyaz Perde puanı: Yok
Divx Planet puanı: 8.1/10
Benim puanım: 8/10



Çektiği filmler ile daha önce de muhteşem işler çıkarmış İranlı yönetmen Asghar Farhadi'yi yabancı film dalında Oscar alan A Separation ile tanımış ve sevmiştik.Film, ele aldığı toplumsal ve insani değerlerin yanında izleyiciyi karar verme konusunda arada bırakan olay örgüsü ve karakterleriyle de gönlümüzde taht kurmayı başarmış; senaryosu, yönetmenliği ve içeriği sayesinde sinema tarihinin en güçlü eserlerinden biri olmuştu.Artık iyice tanınmış bir yönetmen olan Farhadi, A Separation'dan çok da farklı olmayan yeni eseri The Past (Le Passé) ile 2 sene sonra karşımıza çıktı.Olaylara farklı açılardan baktırarak empati ve adalet yeteneğimizi geliştiren bir sırlar yolculuğu olarak tanımladığım yapımı, Filmekimi sayesinde izleme şansı bulmuştuk.İran'ı bu yılki Oscar töreninde temsil edecek The Past'in en az A Separation kadar çarpıcı olduğunu söyleyebilirim.

The Past'i A Separation ile karşılaştırmak istemiyordum aslında.Fakat o kadar benzer yanları var ki buna mecbur kalacağım.İki film arasındaki yakınlık, ele alınan konu ve hikaye nedeniyle fark ediliyor ilk olarak.Fahradi'nin kamerasının odağında evli ancak 4 senedir ayrı yaşayan Ahmad (Ali Mosaffa)ve Marie (Bérénice Bejo) çifti var.Boşanma davalarını sonuçlandırmak üzere İran'dan Fransa'ya gelen Ahmad, eşinin eski kocalarından olan çocuklarıyla sorun yaşadığını fark ediyor.Büyük kızı Lucie (Pauline Burlet) ile tüm iletişimi kopan, yeni sevgilisi Samir'in (Tahar Rahim) oğlu Fouad'a da kendini kabul ettiremeyen Marie, kocasından bir nevi yardım istiyor.Bir süre aynı çatı altında yaşamak zorunda kalan Ahmad, Marie, Samir ve çocuklar, zamanla gizli kalmış gerçeklerin kucağına düşüyorlar.A Separation'da olduğu gibi yaşananları farklı perspektiflerle sunan The Past, karakterler arasında değerlendirme yapma fırsatı tanıyor empatik izleyicilere.



Farhadi'nin nüfuz edici bir yönetmen olmasına maksimum katkıyı yapan yönü filmlerinin senaryosunu kendi yazıyor olması.Bu zamana kadar yarattığı tüm eserlerin metinleri şahsına ait.Çok güçlü ve yaratıcı olan kalemi ile kendisine esnek ve geniş oyun alanları yaratabiliyor.Karakterler ve olay örgüsü aynı kişinin zihninden çıkınca düşüncelerinizi ekrana yansıtmak hele ki vizyonunuz varsa çok basitleşiyor.Yönetmenin Massoumeh Lahidji’nin yazdığı bir hikayeden uyarladığı The Past'de de farklı bir durum yok.A Separation'da olduğu gibi karakterler arası dengeyi muazzam kurduğu bir metin hazırlamış.Gelişen olaylar karşısında herkesin eşit tesirle rol almasını sağlayarak terazinin kollarına adaletli bir yükleme yapmış.O yüzden izleyicinin analiz ve durum değerlendirmesi yapabilmek adına bolca sahası var filmde.Burada yapımın A Separation'dan farklılaşan bir özelliği göze çarpıyor.O da karakterlerin iç yapılarına, ikilemlerine ve hırslarına daha çok odaklanılmış ve yoğunlaşılmış olması.A Separation bu kadar detaylı ve derin dokunmuyordu oralara.The Past aynı zamanda çok daha fazla sır ve keskin viraj içeriyor.Olayların iç yüzü özellikle son 45 dakikada sürekli değişiyor.Çok temiz bir gidişat ve ustaca kurulmuş bağlantılar neticesinde hikaye devleşmiş.Olay kurgusu bu kadar kusursuz hazırlanmış bir esere uzun zamandır rastlamadım.Senaryo üzerinden yaptığım tüm övgülere rağmen sormak istediğim kritik bir soru var: Farhadi kendi kalemini kullanmadığı bir film çektiğinde bu kadar etkileyici olabilecek mi?

Farhadi yönetmenlik açısından A Separation'daki çizgisini koruyarak benimsediği tarzı aynen devam ettirmiş.Akıcı ve abartısız kullandığı kamerası ile hikayeye kattığı gerçeklik hissini yine hissediyorsunuz.Kadrajına oturttuğu sahnelere gizli anlamlar yükleme tandansını sürdürmeyi de ihmal etmemiş.Marie'nin çalıştığı eczanenin otomatik kapısına odaklanarak yaptığı çekim aklımda kaldı mesela.Yönetmenin son jeneriğe kadar hiç müzik kullanmaması ve seyircinin yorumuna bırakılmış bir sonla final yapması, A Separation'un tekrar edilmiş diğer noktaları olarak gözüme çarptı.


Marie rolüyle Cannes'dan ödülle dönen Bérénice Bejo, The Past'in en çok dillendirilen ismiydi.Diğer karakterlerin hikaye içerisindeki güçlü konumları nedeniyle Bejo'yu çok da "lead" bulamadım açıkçası.Sürekli bahsettiğim eşitlik çerçevesinde ondan daha fazla sivrilen oyuncular vardı.Güzel aktrisin The Artist'teki yaratıcılığına burada rastlayamadığımı itiraf etmeliyim.Oscar yarışındaki kuvvetli rakiplerine karşı fazla şansı olduğunu düşünmüyorum.Filmde asıl dikkatimi çekenler gençler oldu.Lucie ve Fouad'ı canlandıran Pauline Burlet ve Elyes Aguis'in inandırıcılıkları görülmeye değer gerçekten.Burlet'in adalet ve mahcubiyet arasında sıkışan Lucie'nin yalnızlığını başarıyla yansıttığına şahit oluyoruz.Henüz 5 yaşında olmasına rağmen Fouad'ın agresif ve isyankar portresini bir yetişkin edasıyla çizen Aguis'e ise hayran kaldım.Bundan birkaç sene sonra "bu çocuğu bir yerden tanıyorum galiba" sözlerini söyleyeceğimize eminim.The Past'in esas erkekleri Tahar Rahim ve Ali Mosaffa'nın performanslarında abartılacak bir yan olmadığını ekleyerek de oyunculuk konusunu kapayayım.

Asghar Farhadi, yeni filmi The Past ile beni sonuna kadar tatmin etti.Açıkçası her yerde böyle dolu dolu filmleri görmek istiyorum.Çok tartıştığımız ödülleri Gravity'ler değil, A Separation'lar, The Past'ler, Life of Pi'lar almalı.Başarılı yönetmeni bir kez daha tebrik ediyorum.Yalnız benzer temalı filmlerden biraz uzaklaşmasında fayda var.Bir üçüncüsünü yaparsa "kendini tekrar ediyor" eleştirilerine hazırlıklı olmalı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder